Dziedziczenie Katowice

Czeka Państwa postępowanie dotyczące dziedziczenia w Katowicach? Oferujemy porady prawne oraz przeprowadzamy postępowania spadkowe. Zajmujemy się sprawami obejmującymi dziedziczenie testamentowe (gdy spadkodawca wyznacza osobę lub osoby nabywające prawa do spadku) oraz dziedziczenie ustawowe (gdy spadkobiercy są wyznaczani zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego). Sporządzamy akty notarialne dotyczące spadków. Są to bardzo ważne dokumenty, które potwierdzają ich nabycie. Określają dokładnie spadkobierców, a także zasady uczestnictwa w procesie dziedziczenia spadku. Dla spadkobierców stanowią również gwarancję ich praw do majątku po zmarłym. Opis spadku powstaje zawsze w obecności świadków oraz spadkobierców.

Koperta, długopis, pieczęć

 

Spadek

Spadek obejmuje ogół cywilnoprawnych praw i obowiązków majątkowych, które po śmierci danej osoby przechodzą na jej spadkobierców. Spadkobiercy nabywają więc nie tylko prawa ale i przejmują obowiązki spadkodawcy (zmarłego), m.in. obowiązek zapłaty długów. Nie wszystkie prawa i obowiązki zmarłego przechodzą na spadkodawców. Nie przechodzą prawa i obowiązki majątkowe zmarłego ściśle związane z jego osobą (służebność mieszkania), prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby (dyspozycja wkładem na wypadek śmierci zgodnie z prawem bankowym, prawa majątkowe ze stosunku pracy), niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami oraz prawa i obowiązki nie mające charakteru cywilnoprawnego (wynikające z prawa karnego, administracyjnego czy finansowego). Przykładowo, jeśli wobec danej osoby orzeczono grzywnę lub środek karny w postaci świadczenia pieniężnego, ale zmarła, zanim je zapłaciła, to obowiązek ich uiszczenia nie przechodzi na jej spadkobierców. Nie przechodzą na spadkobierców prawa i obowiązki wynikające z zezwolenia bądź koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej, pozwolenie na broń, obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne czy obowiązek płacenia podatku. Przy czym w tym ostatnim przypadku, zgodnie z Ordynacją podatkową spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa i obowiązki podatkowe. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Powołanie do spadku wynika z ustawy lub testamentu.

 

Dziedziczenie ustawowe

Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy w drodze testamentu albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Co do zasady spadkobiercą może być jedynie osoba fizyczna którą żyje w chwili otwarcia spadku lub osoba prawna która istnieje w chwili otwarcia spadku. W przypadku gdy powołany do spadku testamentem zmarł przed spadkodawcą, wówczas dziedziczenie testamentowe nie jest możliwe i następuje dziedziczenie ustawowe. Również w przypadku odrzucenia spadku przez spadkodawcę testamentowego dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Spadkobiercami nie mogą być również osoby które sąd uznał za niegodne dziedziczenia. Przyczyny uznania za niegodnego dziedziczenia wskazuje art. 928 KC.

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

W braku zstępnych spadkodawcy (dzieci, wnuki, prawnuki) powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.

W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.

Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, wynosi połowę spadku. W braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Jeżeli dziecko któregokolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. W braku dzieci i wnuków tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.

W braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku. W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Nie dziedziczy na podstawie ustawy małżonek pozostający w separacji. Dziedziczą natomiast dzieci przysposobione. Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu.

 

Dziedziczenie testamentowe

Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy (testatora). Testamenty wspólne (np. małżonków) nie są przewidziane w polskim prawie, co oznacza że testament taki będzie nieważny.

Spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno cały testament, jak i jego poszczególne postanowienia. Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela (pełnomocnika). Testament wywołuje skutek z chwilą śmierci testatora. Sporządzenie testamentu nie ogranicza testatora w możliwości rozporządzania majątkiem. Odwołanie testamentu może nastąpić bądź w ten sposób, że spadkodawca sporządzi nowy testament, bądź też w ten sposób, że w zamiarze odwołania testament zniszczy lub pozbawi go cech, od których zależy jego ważność, bądź wreszcie w ten sposób, że dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień. Jeżeli spadkodawca sporządził nowy testament nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, ulegają odwołaniu tylko te postanowienia poprzedniego testamentu, których nie można pogodzić z treścią nowego testamentu.

Notariusz sporządza testamenty wyłącznie w formie aktu notarialnego.

Spadkodawca może testamentem powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób, przy czym udziały poszczególnych osób mogą być różne. Można powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie). Spadkodawca może w testamencie zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły). Przedmiotem zapisu może być obowiązek zapłaty określonej sumy pieniężnej, przeniesienia własności określonej rzeczy, ustanowienie służebności. W testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny). Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:

  1. rzecz oznaczona co do tożsamości;
  2. zbywalne prawo majątkowe;
  3. przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne;
  4. ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności;
  5. ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej.

Spadkodawca może w testamencie włożyć na spadkobiercę lub na zapisobiercę obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie). Polecenie może dotyczyć np. postawienia nagrobka spadkodawcy, przeznaczenia określonej kwoty na sfinansowanie studiów określonej osoby, polecenie zaopiekowania się krewnym, pomocy osobom chorym na określoną chorobę).

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:

  1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
  2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
  3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Z otwarcia i ogłoszenia testamentu notariusz sporządza protokół.

 

Przyjęcie lub odrzucenie spadku

Spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie jest zobowiązany do przyjęcia spadku. Może spadek przyjąć wprost lub z dobrodziejstwem inwentarza albo odrzucić spadek. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w tym terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu jest nieważne. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie może być odwołane.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Notariusz z przyjęcia oświadczenia sporządza protokół. Przyjęcie lub odrzucenie spadku może być dokonane przez pełnomocnika. Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym, z zastrzeżeniem, że w przypadku złożenia oświadczenia przed notariuszem pełnomocnictwo musi być sporządzone w formie aktu notarialnego.

Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Nie nabywa praw majątkowych wchodzących w skład spadku i nie odpowiada za długi spadkowe. W przypadku gdy spadek odrzucił zstępny spadkodawcy w jego miejsce wchodzą jego zstępni. W razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia całym swoim majątkiem obecnym i przyszłym. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Oznacza to, że za długi odpowiada całym swoim majątkiem obecnym i przyszłym ale tylko do określonej w inwentarzu wartości. Wykaz inwentarza może być składany przed notariuszem. Wykaz inwentarza składany przed notariuszem zostaje objęty protokołem.

 

Zrzeczenie się dziedziczenia.

Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Zrzeczenie się dziedziczenia może być ograniczone do zrzeczenia się tylko prawa do zachowku w całości lub w części. Zrzeczenie się dziedziczenia na korzyść innej osoby uważa się w razie wątpliwości za zrzeczenie się pod warunkiem, że ta osoba będzie dziedziczyć. Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. Zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku. Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

 

Zachowek.

Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek). Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, powołania do spadku, zapisu, bądź świadczenia od fundacji rodzinnej lub mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę oraz fundusz założycielski fundacji rodzinnej wniesiony przez spadkodawcę. Nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego. Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej wniesionego przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, chyba że fundacja rodzinna jest spadkobiercą, jak również innego mienia związanego z fundacją rodzinną, określonego w przepisach.

Zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez spadkodawcę koszty wychowania oraz wykształcenia ogólnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek koszty zrealizowanego przez fundację rodzinną obowiązku alimentacyjnego ciążącego na spadkodawcy, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku.

Obowiązany do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku może żądać odroczenia terminu jego płatności, rozłożenia go na raty, a w wyjątkowych przypadkach - jego obniżenia, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku.

Jeżeli uprawniony nie może otrzymać od spadkobiercy należnego mu zachowku, może on żądać od osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny doliczony do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jeżeli uprawniony nie może otrzymać należnego mu zachowku od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, może on żądać od osoby, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jeżeli uprawniony nie może otrzymać należnego mu zachowku od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, może on żądać od fundacji rodzinnej, której fundusz założycielski doliczono do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku.

 

Akt poświadczenia dziedziczenia

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w ustawie Prawo o notariacie sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, z wyłączeniem dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych.

Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych (spadkobierców ustawowych i testamentowych). Przystępując do spisania protokołu dziedziczenia notariusz poucza osoby biorące udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń. Jeżeli od dnia otwarcia spadku nie upłynęło sześć miesięcy, notariusz odbiera od spadkobierców oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenia takie zostały już złożone. W razie złożenia testamentu notariusz dokonuje jego otwarcia i ogłoszenia, chyba że otwarcie i ogłoszenie testamentu już nastąpiło. Z otwarcia i ogłoszenia testamentu sporządza się protokół. Po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, jeżeli nie ma wątpliwości co do istnienia jurysdykcji krajowej, treści właściwego prawa obcego, osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, a w przypadku, gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny - także co do osoby, na której rzecz spadkodawca uczynił zapis windykacyjny, i przedmiotu zapisu. Notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia, jeżeli: 1) w stosunku do spadku został już uprzednio sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia lub wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku; 2) w toku sporządzania protokołu dziedziczenia ujawnią się okoliczności wskazujące, że przy jego sporządzeniu nie były obecne wszystkie osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi, lub też osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, albo istnieją lub istniały testamenty, które nie zostały otwarte lub ogłoszone; 3) w sprawie brak jurysdykcji krajowej.

Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego. Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Na jego podstawie można m.in. dokonać wpisu w księdze wieczystej, dokonać działu spadku lub zbycia praw wchodzących w skład spadku, złożyć informację w urzędzie skarbowym w zakresie podatku od spadków i darowizn.

 

Europejskie poświadczenie spadkowe

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego z dnia 4 lipca 2012 r. (Dz. Urz. UE. L nr 201, str. 107) ustanowiono wspólnotowy dokument potwierdzający prawa do spadku w postaci europejskiego poświadczenia spadkowego (EPS). Poświadczenie to jest dokumentem pełniącym przede wszystkim funkcję legitymacyjną. Poświadczenie nie zastępuje dokumentów wewnętrznych (aktu poświadczenia dziedziczenia, postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku), a korzystanie z niego jest fakultatywne. EPS służy wykorzystaniu do wykazania statusu, względnie wykonywania czy też realizacji swych uprawnień tak przez spadkobierców, zapisobierców mających bezpośrednie prawa do spadku, jak i wykonawców testamentów lub zarządców spadku w innym państwie członkowskim UE. Prowadzi to do wniosku, że jest ono wydawane jedynie w sprawach z elementem transgranicznym, i to jedynie takim, który dotyczy państwa członkowskiego UE stosującego Rozporządzenie. EPS nie wymaga legalizacji ani klauzuli apostille. EPS korzysta z systemu domniemań. Wynika z niego domniemanie o prawidłowym stwierdzeniu okoliczności, które ustalono na mocy prawa właściwego dla dziedziczenia lub na mocy innego prawa właściwego dla danych kwestii. Po drugie domniemywa się, że osoba wymieniona w EPS jako spadkobierca, zapisobierca, wykonawca testamentu lub zarządca spadku posiada status wymieniony w poświadczeniu lub posiada prawa lub uprawnienia określone w poświadczeniu. Trzecie z domniemań oznacza, że każda osoba, która działając na podstawie informacji poświadczonych w poświadczeniu, dokona płatności lub która przekaże przedmioty osobie wskazanej w poświadczeniu jako osoba uprawniona do przyjęcia płatności lub przedmiotów, dokonała czynności prawnej z osobą uprawnioną do przyjęcia płatności lub przedmiotów, chyba że osoba ta wie, że treść poświadczenia jest nieprawidłowa, lub nie jest świadoma tej nieprawidłowości z powodu rażącego niedbalstwa. Czwarte zaś, że dokonanie czynności rozporządzającej przez osobę wymienioną w poświadczeniu jako osoba uprawniona do dysponowania majątkiem spadkowym na rzecz innej osoby działającej na podstawie informacji poświadczonych w EPS jest czynnością prawną z osobą uprawnioną do dysponowania przedmiotowym majątkiem (chyba że osoba ta wie, że treść poświadczenia jest nieprawidłowa, lub nie jest świadoma tej nieprawidłowości z powodu rażącego niedbalstwa). EPS w Polsce wydawane są przez sądy i notariuszy. Sądowa i notarialna droga uzyskania EPS są równorzędne i niezależne od siebie. Wybór trybu wydania EPS należy do zainteresowanych. EPS może wydać każdy notariusz bez względu na to, czy siedziba jego kancelarii znajduje się w okręgu sądu spadku. EPS wydaje się na wniosek. Uprawnionymi do złożenia wniosku są: spadkobiercy, zapisobiercy mający bezpośrednie prawa do spadku oraz wykonawcy testamentów lub zarządcy. Wnioskodawca powinien przy tym wskazać podstawy umożliwiające przyjęcie, iż zachodzi konieczność użycia poświadczenia w innym państwie członkowskim, niż Polska (np. Niemczech, Francji). W przypadku złożenia wniosku przez osobę nielegitymowaną, względnie bez wskazanej wyżej konieczności użycia poświadczenia, notariusz odmawia wydania EPS, sporządzając protokół. W przypadku wydania EPS notariusz również sporządza protokół. Notariusz ma obowiązek z urzędu doręczyć wypis protokołu stwierdzającego wydanie lub odmowę wydania EPS wraz z pouczeniem o przysługującym środku odwoławczym. Doręczenia dokonywane są na rzecz wszystkich osób uprawnionych do wystąpienia o wydanie poświadczenia.

Wnioskodawcy doręcza się przy tym obok wypisu protokołu obejmującego wydanie EPS również poświadczony odpis tego poświadczenia. Na czynności notariusza w przedmiocie wydania, sprostowania, zmiany lub uchylenia albo zawieszenia skutków europejskiego poświadczenia spadkowego przysługuje zażalenie do właściwego z uwagi na siedzibą kancelarii notariusza sądu okręgowego. Sporządzenie EPS polega na wypełnieniu formularza. Nie jest dopuszczalne odstąpienie od tego wymogu i dokonanie poświadczenia bez wykorzystania formularza. Formularz EPS (formularz V) określa załącznik Nr 5 do Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 1329/2014 z 9.12.2014 r. ustanawiającego formularze, o których mowa w Rozporządzeniu Nr 650/2012. Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu EPS dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego. Ważności poświadczonego odpisu EPS wynosi 6 miesięcy. Na zasadzie wyjątku, w należycie uzasadnionych przypadkach, notariusz może okres ważności odpisu wydłużyć. Nie może go jednak skrócić. Wydając poświadczony odpis, notariusz wskazuje okres ważności tego dokumentu. W tym celu konieczne jest zamieszczenie w treści formularza daty, z którą upływa ważność danego odpisu. Po upływie okresu ważności odpisu EPS osoba posiadająca poświadczony odpis musi wystąpić z wnioskiem do notariusza o przedłużenie okresu ważności poświadczonego odpisu lub o nowy poświadczony odpis, by móc wykorzystać poświadczenie do celów wskazanych w Rozporządzeniu Nr 650/2012. W wymiarze praktycznym na podstawie EPS można w krajach UE załatwić wszelkie sprawy spadkowe (ujawnić spadkobierców w księgach wieczystych, dokonać sprzedaży przedmiotów wchodzących w skład spadku, rozliczyć podatek spadkowy).